MAL BEYANI NEDİR ?
Mal beyanı, İcra ve İflas Kanunumuzun 74. vd. maddelerinde düzenlenmiştir. Buna göre mal beyanı; aleyhinde (hakkında) icra takibi yapılan borçlunun, gerek kendisinde gerek üçüncü şahıslar elinde bulunan mal (eşya), alacak ve haklarından, borcuna yetecek kadarının cins, tür, nitelik ve özelliklerini, her türlü kazanç ve gelirlerini, yaşayış tarzına göre geçim kaynaklarını ve buna göre borcunu ne suretle ödeyeceğini, yazı ile veya sözlü olarak, kanuni süresi içerisinde, İcra Müdürlüğüne (İcra Dairesine) bildirmesidir.
Mal beyanında amaç; hacizden önceki dönemde, hakkında icra takibi yapılan borçlunun, ne gibi mallarının bulunduğunun saptanmasıdır. Böylece borçlunun takip konusu alacağı karşılayacak miktardaki malları tespit edilerek, borçlunun haczedilebilecek mallarının bulunmasını kolaylaştırmak suretiyle alacağın kolayca tahsil edilmesi sağlanacaktır. Yani mal beyanı neticesinde, alacaklının hiçbir tahkik işlemine gerek kalmadan alacağını tahsil etme imkânı söz konusu olacaktır.
HAKKINIZDA BAŞLATILAN İCRA TAKİBİ NEDENİYLE, MAL BEYANINDA BULUNMA YÜKÜMLÜLÜĞÜNÜZÜN DOĞMASI İÇİN HANGİ ŞARTLARIN GERÇEKLEŞMESİ GEREKMEKTEDİR?
1. MAL BEYANININ GEREKLİ OLDUĞU BİR TAKİP YOLUNA BAŞVURULMUŞ OLMASI
Borçlunun hakkında yapılan her icra takibinde, mal beyanında bulunma zorunluluğu yoktur. Mal beyanında bulunma mecburiyeti ancak para borcu ve teminat için yapılan ilamlı veya ilamsız takiplerde söz konusu olabilir.
2. YAPILMAKTA OLAN BİR İCRA TAKİBİ
Borçlunun mal beyanında bulunması zorunluluğu, bir icra takibinde kendisine yollanan ilk ödeme veya icra emri için vardır. Yani borçlunun mal beyanında bulunma yükümlülüğü altına girebilmesi için borçluya ödeme veya icra emri gönderilmiş olmalıdır. Ödeme emrinin tebliğinden önce mal beyanında bulunma zorunluluğu söz konusu olmaz.
3. YAPILAN İCRA TAKİBİNİN GEÇERLİ OLMASI
Hakkında icra takibi yapılmakta olan borçlunun, mal beyanında bulunma yükümlülüğü altına girebilmesi için, yapılan icra takibinin (ve gönderilen ödeme emri veya icra emrinin) hukuken geçerli olması gerekir. Keza yapılan icra takibinin iptal edilebilecek nitelikte bir takip (ya da ödeme emri, icra emri) niteliğinde de bulunmaması gerekir.
4. ÖDEME VEYA İCRA EMRİNİN USULÜNE UYGUN TEBLİĞ EDİLMİŞ OLMASI
İcra işlerinde tebligatın büyük önemi vardır. Birçok icra işleminin tamamlanıp, kendisinden beklenen hüküm ve sonuçları meydana getirebilmesi için ilgiliye tebliğ edilmiş olması gerekir. İşte bu bağlamda, borçlunun, hakkında yapılan icra takibi dolayısıyla, mal beyanında bulunma yükümlülüğü altına girebilmesi için, ödeme ya da icra emrinin kendisine usulüne uygun olarak tebliğ edilmiş olması gerekir. Ayrıca, ödeme veya icra emri tebliğ edilmemesine rağmen hakkında takip yapıldığını öğrenen borçlu için mal beyanında bulunma zorunluluğu yoktur.
